Wanneer vindt beëindiging van het ouderlijk gezag plaats?

Het ouderlijk gezag over een kind eindigt in de meeste gevallen automatisch als het kind de achttienjarige leeftijd bereikt.

Het kan ook voorkomen dat één ouder het ouderlijk gezag kwijtraakt over een minderjarig kind. De andere ouder dient daarvoor een verzoek tot het verkrijgen van verzag in bij de rechter. De rechter gaat alleen in uitzonderlijke situaties akkoord met zo’n verzoek. Een voorwaarde is dat het voor het kind noodzakelijk is om het gezag van de desbetreffende ouder te ontbinden. Dit komt bijvoorbeeld voor als het kind niet goed wordt behandeld. De ouder waarvan het gezag is ontzegd, blijft meebetalen aan de verzorging van het kind.

Als beide ouders het ouderlijk gezag kwijtraken, dan komt het kind onder gezag van een voogd. Over beëindiging van ouderlijk gezag van beide ouders vertellen we u meer in deze blog.

Gezagsbeëindigende maatregel

Als een ouder niet in staat is om voor een kind te zorgen en het op te voeden of een kind ernstig in zijn of haar ontwikkeling wordt bedreigd, dan kan beëindiging van het ouderlijk gezag volgen.

Vroeger werd er gesproken over ontheffing of ontzetting uit het ouderlijk gezag. Tegenwoordig is er één gezagsbeëindigende maatregel. Aan een gezagsbeëindiging gaat meestal een ondertoezichtstelling en een uithuisplaatsing vooraf, maar dit hoeft niet.

Beëindiging van gezag gebeurt veelal bij ouders met persoonlijke of psychische problemen. Ouders met dergelijke problemen krijgen eerst hulp van een instelling voor jeugdzorg. Als na enige tijd blijkt dat de hulp geen positieve veranderingen teweegbrengt en de kinderen hierdoor verwaarloosd worden, wordt de Raad van Kinderbescherming ingeschakeld.

Beslissing door de kinderrechter

Als de Raad concludeert dat de ontwikkeling van het kind in gevaar is, zal er een verzoek tot beëindiging van het ouderlijk gezag worden ingediend bij de kinderrechter.

• Als de ouders instemmen met de beslissing vindt de beëindiging vrijwillig plaats.
• Als ouders niet instemmen kan ‘gedwongen’ beëindiging van ouderlijk gezag volgen.

Gedwongen beëindiging van ouderlijk gezag gebeurt bijvoorbeeld in het geval van ernstige geestelijke problemen bij de ouders waardoor de ontwikkeling van het kind in gevaar is.

Een andere situatie waarin het gezag kan worden beëindigd is indien er sprake is van grove verwaarlozing door bijvoorbeeld verwijtbaar misbruik van het kind, een ernstige verslaving of deelname aan criminele activiteiten door de ouders.

Wie kan het verzoek indienen?

Een verzoek tot beëindiging van het ouderlijk gezag kan worden ingediend door de Raad van Kinderbescherming en het Openbaar Ministerie.

In bepaalde gevallen kan een ander dan de ouder die de minderjarige tenminste een jaar heeft verzorgd en opgevoed ook een dergelijk verzoek indienen.

Herstel van ouderlijk gezag

De beëindiging van het ouderlijk gezag is voor onbepaalde tijd. Net als het gezag, eindigt deze maatregel automatisch als het kind meerderjarig wordt.

Het is wel mogelijk dat voor die tijd een verzoek tot herstel van het ouderlijk gezag wordt ingediend bij de rechter. Dit verzoek kan worden ingediend door een ouder, het kind of de Raad van Kinderbescherming. De rechter moet er dan van overtuigd worden dat de ouders voor het kind kunnen zorgen en dat het in het belang van het kind is dat de ouders het gezag uitoefenen over het kind.

Familierechtadvocaat

Dreigt uw ouderlijk gezag te worden beëindigd? Of wilt u in het belang van een kind een verzoek tot beëindiging van het ouderlijk gezag indienen? Dan kan het verstandig zijn om de hulp van een familierechtadvocaat in te schakelen.

Wij verhelderen uw rechtspositie en bieden creatieve oplossingen. Wilt u meer weten over onze dienstverlening? Neem contact op met een van onze advocaten. Een afspraak binnen 24 uur is mogelijk.