Het tweetrapstestament: de fiscale voor- en nadelen

Wat is het tweetrapstestament?

Het tweetrapstestament is een testamentsoort waarbij de langstlevende partner in eerste instantie enig erfgenaam is. Pas wanneer de langstlevende ouder is overleden, erven de kinderen alsnog de nalatenschap van beide ouders.

Wat zijn de voor- en nadelen van een tweetrapstestament?

Sinds het Tv-programma Radar in maart 2010 het tweetrapstestament als dé oplossing voor fiscale nadelen van testamenten presenteerde, wordt het ook wel het Radar-testament genoemd. Het tweetrapstestament is een ogenschijnlijk eenvoudig ‘langstlevende’ testament. Wat zijn de voor- en nadelen? We leggen het u uit in deze blog.

Fiscale voordelen van het tweetrapstestament 

Wanneer u geen testament of een standaard testament heeft, zijn de langstlevende partner en de kinderen samen erfgenaam. Als een ouder overlijdt, gaat de gehele erfenis in eerste instantie naar de langstlevende. De kinderen ontvangen hun deel aanvankelijk in de vorm van een ‘tegoedbon’. Het erfdeel van de kinderen is nu een schuld van de langstlevende. Over deze schuld betaalt u geen rente, maar wel erfbelasting. 

Kiest u voor een tweetrapstestament, dan erft de langstlevende de volledige erfenis zonder de ‘schuld’ aan de kinderen. Dat betekent dat er geen erfbelasting hoeft worden afgedragen. De kinderen worden op het moment van het overlijden van de ouder civielrechtelijk onterft en hebben geen vordering op de langstlevende ouder. Dit kan vooral het verschil maken als het vermogen niet liquide is, bijvoorbeeld als het vermogen vooral uit een eigen woning bestaat. Daarnaast wordt niet alleen de erfbelasting zelf uitgesteld, maar ook de hoogte van de erfbelasting. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de langstlevende na het overlijden van de partner schenkingen aan de kinderen doet, of wanneer het vermogen van de overleden ouder helemaal opgemaakt wordt door de langstlevende. 

Bovendien leent het tweetrapstestament zich, net als andere testamentvormen, goed voor het regelen van andere zaken, waaronder voorkeuren rond uw uitvaart of de voogdij over de kinderen. 

Een tweetrap kan ook gebruikt worden om te verzekeren dat een bepaald familiebezit na het overlijden van de huidige eigenaar van het bezit, in de familie blijft. Wanneer bijvoorbeeld een landhuis als familiebezit van moeder op dochter overgedragen wordt, kan er met een tweetrap worden vastgesteld dat het landhuis na het overlijden van de dochter niet naar de eventuele partner gaat, maar rechtstreeks naar kinderen. 

Nadelen van een tweetrapstestament 

Het tweetrapstestament lijkt hét antwoord op -erf-belastingvoordeel. Toch kleven er ook nadelen aan deze testamentvorm. Wanneer de langstlevende ouder bijvoorbeeld in een zorginstelling wordt opgenomen, telt het hele vermogen mee voor de berekening van de eigen bijdrage in het kader van de Wet Langdurige Zorg (WLZ). De kinderen hebben in het geval van een tweetrapstestament niks geërfd en dus ook niks te vorderen van de langstlevende ouder. Bovendien betalen de kinderen bij het overlijden van de langstlevende ouder doorgaans te veel erfbelasting. 

Bovengenoemde nadelen van het tweetrapstestament worden overigens uitgesloten bij het ‘wettelijke verdelingstestament’, ook wel het langstlevende testament genoemd. In een dergelijk testament erven de kinderen mee bij het overlijden van de eerste ouder, maar kunnen de kinderen hun deel pas opeisen wanneer de ouder overlijdt of wordt opgenomen in een verzorgingstehuis. 

Erfrecht

Het erfrecht is een complex rechtsgebied. De advocaten van LINK Advocaten zijn gespecialiseerd in het afwikkelen van erfrechtkwesties. Wij kunnen u bijstaan in lastige conflictsituaties, of u advies geven over een mogelijke aanpak. Wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op.