Na een echtscheiding zijn ex-partners wettelijk verplicht om elkaar (en eventuele kinderen) financieel te onderhouden, indien de ander niet in zijn of haar eigen levensonderhoud kan voorzien. Deze financiële steun wordt alimentatie genoemd.
Er zijn twee verschillende soorten alimentatie: partneralimentatie en kinderalimentatie.
Partneralimentatie
Als u gescheiden bent en onvoldoende inkomsten heeft om in uw eigen levensonderhoud te voorzien, kunt u mogelijk aanspraak maken op partneralimentatie.
Alimentatie wordt vastgesteld aan de hand van de behoefte van de alimentatiegerechtigde en de draagkracht van de alimentatieplichtige.
Om deze begrippen concreter te maken, stelt een werkgroep van rechters jaarlijks een Rapport Alimentatienormen op. Dit is geen wetgeving. Wel zorgt het rapport voor een richtlijn voor zowel rechters als voor partijen. Het is in sommige situaties mogelijk om hiervan af te wijken.
Hof-norm
Bij de bepaling van de behoefte wordt rekening gehouden met alle relevante omstandigheden. U kunt dan onder andere denken aan het inkomsten- en uitgavenpatroon tijdens het huwelijk. Hiermee kan de mate van welstand worden aangetoond waarin de ex-partners hebben geleefd.
In sommige gevallen kan de behoefte worden vastgesteld aan de hand van de zogenaamde Hof-norm. Dit houdt in dat 60% van het gezinsinkomen minus de kosten van de kinderen wordt gezien als de behoefte aan partneralimentatie. De 60% is gebaseerd op het uitgangspunt dat het leven als alleenstaande duurder is. Vervolgens wordt beoordeeld voor welk deel de alimentatiegerechtigde al in zijn of haar eigen behoefte kan voorzien.
Stel dat het netto gezinsinkomen tijdens het huwelijk € 2.000,00 is. Dit betekent dat de behoefte dan € 1.200,00 (60% van het totaal) is als er geen kinderen zijn. Dit bedrag dient vervolgens te worden verminderd met het salaris van de alimentatiegerechtigde. Met een netto-inkomen van € 800,00 bedraagt de aanvullende behoefte € 400,00.
Als een van de echtgenoten de Hof-norm niet wil toepassen of de situatie zich daar niet voor leent, wordt de behoefte aan de hand van een behoeftelijst vastgesteld. In een dergelijke lijst onderbouwt de alimentatiegerechtigde alle kostenposten.
Vervolgens dient te worden bepaald of de draagkracht van de alimentatieplichtige voldoende is om te kunnen voorzien in de aanvullende behoefte van zijn of haar ex-partner. Dit wordt kort gezegd berekend aan de hand van het inkomen en de (redelijke) lasten van de alimentatieplichtige.
Duur en eventuele wijzigingen
U bent in beginsel verplicht om vanaf het moment dat uw huwelijk is ontbonden gedurende 12 jaar partneralimentatie te betalen.
Bij huwelijken die niet langer dan vijf jaar hebben geduurd en waaruit geen kinderen zijn voortgekomen, is de duur van de alimentatie gelijk aan de duur van het huwelijk. Let op: indien u op het moment dat u gaat scheiden een jaar gehuwd bent en u heeft in dat jaar samen een kind gekregen dan is de alimentatieduur dus 12 jaar.
Update december 2019: vanaf 1 januari 2020 wordt de duur van partneralimentatie verkort naar maximaal 5 jaar, met een aantal uitzonderingen. Lees er meer over in ons blog Wetsvoorstel Herziening Partneralimentatie aangenomen door de Eerste Kamer.
De alimentatieverplichting eindigt wanneer deze tijdsperiode is verstreken, of als:
- een van de ex-partners overlijdt;
- de alimentatie-ontvanger opnieuw (duurzaam) gaat samenwonen, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat trouwen.
De alimentatie kan gewijzigd worden als een van u beiden meer gaat verdienen of als er sprake is van een andere wijziging die de draagkracht verandert.
Het is mogelijk om met uw ex-partner afwijkende afspraken te maken over bijvoorbeeld de duur en hoogte van de alimentatie. Dergelijke afspraken kunt u vastleggen in een echtscheidingsconvenant. De familierechtadvocaten van LINK Advocaten kunnen u hierin bijstaan.
Kinderalimentatie
Beide ouders zijn verplicht om hun kinderen financieel te onderhouden. Als ouders uit elkaar gaan moet een financiële regeling worden getroffen over de kosten van de kinderen. Ouders dienen naar rato van hun draagkracht in de kosten van hun kinderen bij te dragen. In de praktijk komt het er vaak op neer dat de ene ouder kinderalimentatie aan de andere ouder betaalt.
Kinderalimentatie wordt op een andere wijze vastgesteld dan partneralimentatie. Hoeveel de alimentatie bedraagt, wordt bepaald aan de hand van drie vragen:
- Wat is de behoefte van het kind?
- Wat is de draagkracht van beide ouders?
- Hoeveel moeten beide ouders naar rato bijdragen?
De behoefte aan een bijdrage in de kosten van verzorging en opvoeding van de kinderen wordt vaak vastgesteld aan de hand van de zogenaamde NIBUD-normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting. Het NIBUD heeft een systeem ontwikkeld waaruit blijkt hoe hoog de behoefte van een kind is. Dit bedrag is onder andere gebaseerd op de leeftijd van de kinderen, het aantal kinderen en het netto besteedbaar gezinsinkomen. Bijzondere kosten kunnen deze behoefte verhogen.
Vervolgens wordt de draagkracht berekend. Hierbij wordt op forfaitaire wijze rekening gehouden met de kosten van levensonderhoud van de onderhoudsplichtigen.
Tot slot wordt berekend hoeveel ieder dient bij te dragen in de kosten van de kinderen. Ook de zorgregeling kan van invloed zijn op dit bedrag.
Duur en eventuele wijzigingen
U dient in principe kinderalimentatie te betalen totdat uw kind de meerderjarige leeftijd heeft bereikt.
Het is mogelijk dat uw kind na zijn (of haar) 18e verjaardag niet in zijn levensonderhoud kan voorzien, omdat hij nog studeert. In dat geval blijft de onderhoudsverplichting bestaan. Deze verlengde verplichting duurt dan voort totdat uw kind de 21-jarige leeftijd bereikt. Als uw kind de 18-jarige leeftijd heeft bereikt, betaalt u de kinderalimentatie rechtstreeks aan uw kind en niet meer aan uw ex-partner.
De alimentatie kan gewijzigd worden als bijvoorbeeld een van de ouders minder of juist meer gaat verdienen of als de zorgregeling voor de kinderen wijzigt.
Echtscheidingsadvocaat
Heeft u specifieke vragen over uw gezinssituatie of een geschil met uw partner over de betaling van alimentatie? Neem vrijblijvend contact op met een gespecialiseerde echtscheidingsadvocaat van LINK Advocaten.
[button link=”https://www.linkadvocaten.nl/contact/” type=”undefined” target=”_self” class_pop=”0″ text=”Contact »” ][/button]