Wat is legitieme portie?

Wanneer een ouder overlijdt, heeft het kind altijd recht op een legitieme portie. De legitieme portie is het gedeelte van de erfenis van de ouders, waarop een kind wettelijk recht heeft. 

De legitieme portie blijft zelfs geldig wanneer de ouder het kind heeft onterfd. 

De legitieme portie wordt berekend door het erfdeel waar het kind oorspronkelijk recht op had, te halveren. Wanneer er in een gezin bijvoorbeeld drie kinderen zijn, heeft elk kind bij het overlijden van een ouder recht op een derde deel van de erfenis.

Indien er een kind onterfd is, heeft dit kind nog maar recht op de helft van zijn erfdeel, dus een zesde deel van de erfenis. 

Welke schulden komen er in aftrek van de legitieme portie?

Het is goed om te kijken welke schulden wel en welke niet meetellen bij de berekening van de legitieme portie. De schulden die in mindering mogen worden gebracht, betreffen alleen de schulden zoals genoemd in artikel 4:7 BW lid 1 sub a tot en met c, en f. De schulden die meetellen zijn: 

  • 7a: de schulden van de erflater die niet met zijn dood tenietgaan, voor zover niet begrepen in onderdeel i;

  • 7b: de kosten van lijkbezorging, voor zover zij in overeenstemming zijn met de omstandigheden van de overledene;

  • 7c: de kosten van vereffening van de nalatenschap, met inbegrip van het loon van de vereffenaar;

7a. De schulden van de erflater die niet met zijn dood tenietgaan

Deze categorie schulden zijn schulden die de erflater bij leven al had, voor zover deze niet door het overlijden komen te vervallen. Dit laatste is bijvoorbeeld het geval bij studieschulden bij DUO en overige persoonlijke verplichtingen. 

Een uitzondering hierop zijn quasi-legaten. Quasi-legaten zijn bepaalde verplichtingen die de erflater tijdens zijn leven is aangegaan, die pas na zijn of haar dood uitgevoerd hoeven worden. Het gaat hier veelal om zogeheten ‘schenkingen ter zake des doods’ (‘papieren’ schenkingen). 

7b. Kosten van lijkbezorging 

Onder deze categorie worden de kosten van de uitvaart in ruime zin verstaan. Alle zaken omtrent de uitvaart komen hierbij aan bod. Denk bijvoorbeeld aan de kosten voor de bekendmaking van het overlijden, de verklaring van het overlijden, kosten van de begrafenisondernemer, kosten voor het vervoer van de overledene en kosten voor de kist, bloemen en rouw- of volgauto’s. Op de uitvaart zelf zijn er kosten voor de uitvaartdienst, de ‘catering’-plechtigheid, het graf en de dankcorrespondentie. 

De kosten moeten in overeenstemming zijn met de welstand en het aanzien van de overledene. Echter, er hoeft niet voor de goedkoopste oplossing gekozen te worden. 

7c. Kosten van vereffening 

De kosten in deze categorie zijn kosten die gemaakt worden indien de erfenis moet worden vereffend (in geld omgezet) volgens de wet. Dit gebeurt met name wanneer de erfenis door een andere erfgenaam beneficiair aanvaard is – erfenis zonder aansprakelijkheid voor eventuele schulden -, maar ook wanneer de rechtbank een vereffenaar heeft benoemd.

Wanneer een nalatenschap beneficiair aanvaard is, wordt er door een vereffenaar een overzicht gemaakt van de bezittingen en schulden van de erflater. 

F. Schulden die ontstaan door toepassing van afdeling 2 van titel 3

Afdeling 2 van titel 3 van BW 4 is gebaseerd op zogeheten ‘andere wettelijke rechten’. Dit zijn dwingendrechtelijke aanspraken, die zowel de echtgenoot als de kinderen op basis van hun nalatenschap kunnen laten gelden. Het gaat hier veelal om aanspraken met een verzorgingskarakter. 

Erfrechtadvocaat in Amsterdam

Loopt u tegen problemen aan bij het verdelen van een nalatenschap? En wilt u weten wat een erfrechtadvocaat voor u kan betekenen?

Neem contact op met Martin Weenink of Chantal van Baalen-van IJzendoorn om uw situatie voor te leggen. Wij helpen u graag.